“Wijnboer voor een dag” toen ik deze activiteit kreeg van mijn vriend voor mijn verjaardag zei hij lachend: “Ik heb je een werkdag gegeven!” Het jaar ervoor waren we ook al voor een proeverij naar het Nederlands Wijnbouwcentrum geweest en dit jaar gingen we terug voor een speciale dag. Van tevoren wist ik niet goed wat ik kon verwachten behalve een wijnboerenbegin van de dag, een wijnboerenlunch en een wijnboerendiner als afsluiter.
Een goed begin…
De dag begonnen we met heerlijke koffie en citroencake waarna de échte wijnboer (Adam) ter zake kwam en de groep in tweeën deelde. De afgelopen weken waren ze druk bezig geweest met het bottelen van rode wijn uit 2018. Deze gebottelde Recortis dienden wij van een etiket te gaan voorzien. De andere groep zou aan het werk gaan in de wijngaard. Bij een specifiek druivensoort moest nodig blad rondom de druiventrossen weggehaald worden. Wij hoorden bij de eerste groep en in de auto volgden we een wijnwerker naar de Colonjes 2, ook een wijngaard van hun op enkele kilometers rijden. We liepen door de wijngaard naar de specifieke soort die we onder handen zouden nemen. De wijnranken die we passeerden zagen er niet zo goed uit en er hingen maar weinig trossen aan. Dit merkte ook een van onze groep hardop op en de wijnwerker zei dat dit een van de slechtste jaren is in de wijnbouw. De oogst zal slecht zijn door de natte lente en zomer. Er was weinig zon om de trossen te voorzien van haar groeikracht en door het natte gewas hadden ze al snel last van schimmels. Daar ligt het spanningsveld tussen ingrijpen met gewasbescherming en de waardes en idealen die zij als biologische wijnboeren nastreven. Uiteindelijk hadden ze gekozen om het gewasbeschermingsprogramma los te laten en niet in te grijpen: de oogst zal erg tegenvallen.
Handen uit de mouwen
We kwamen aan bij wijnranken die er heel wat frisser uitzagen. Vol in groen blad, gezond en er waren aardig wat druiventrossen te zien. Het druivensoort, werd ons verteld, was resistent tegen meeldauw wat een goede eigenschap is. Echter betekend dat ook dat het blad aan de wijnranken blijven en hierdoor de druiventrossen te weinig wind en zon zou pakken om in de natte zomer te drogen wat de oogst negatief zou beïnvloeden. Het werk werd uitgelegd en voorgedaan waarna wij bewapend met een snoeischaar de rijen in mochten lopen om te beginnen. “En, er zijn best wel wat brandnetels”. De wijnwerker had het nog niet gezegd en iemand riep al “Ai”. De zon kwam erbij en al gauw was het aangenaam tussen het gewas. Met je handen bezig zijn, opletten maar ook vooral je hoofd leeg maken. Helemaal afdwalen lukte niet: dan stapte je naar achter en voelde je weer een brandnetel prikken of greep je in het gewas (geen handschoenen) en voelde je de fijne haartjes van de brandnetel je vingers steken. Na verloop van tijd viel het mee en bleven de plekken enkel tintelen (wat overigens de hele dag zou blijven tintelen). Niet zo snugger: ik had een driekwartsbroek aan en aan het eind had ik fikkende enkels die ik de dag erna nog lichtelijk voelde branden.
Wijnboerenlunch
Lunchtijd en we rijden weer terug naar het wijnbouwcentrum, in de achteruitkijkspiegel zien we de andere auto’s volgen. In een kolonne van de Colonjes op weg naar de lunch. Colonjes is een woordspeling op het Franse woord ‘collines’ wat heuvels betekend, zoals verteld aan het begin van de dag. De lunch is heerlijk, een tomatensoep, druivensap (uiteraard) en sandwiches met o.a. oude kaas, appelstroop en een blaadje sla.
Om er maar een label op te plakken..
’s Middags is aan ons de beurt om te gaan etiketteren. Dit is echter niet gewoon stickers plakken. We worden geacht in een treintje te werken met ieder een taak. De een maakt de fles schoon met een natte lap, de volgende droogt ‘m met een droge doek, degene daarna legt deze in de etiketteringsmachine, checkt of het goed is gegaan en zet deze neer om door de volgende ingepakt te worden in een doos. De gevulde dozen worden op een pallet gestapeld á la Tetris. Ook staan er mensen dozen te vouwen die daarna weer gevuld worden. Zo is het cirkeltje rond en na enige tijd rouleren we. Dit gaat zo’n 2 uurtjes door.
Goed afsluiten
Voldaan en blij dat we “klaar” zijn, gaan we in de zon zitten op het terras, uitkijkend op de wijngaard die direct aan het wijnbouwcentrum grenst. De eerste wijn (Helios, vernoemd naar de zonnegod uit de Griekse mythologie) krijgen we voorgeschoteld om te proeven na het harde werk. Na het eerste glas lopen we de wijngaard weer in en wordt er wat verteld over de oorsprong van de wijngaard en het centrum. Een verhaal wat veel leuker is om te horen uit de mond van de wijnboer zelf. Na een korte rondleiding gaan we zitten aan de grote tafels aan de rand van de wijngaard. De volgende wijn verschijnt op het toneel, de door onszelf geëtiketteerde Recortis uit 2018, vergezeld met een borrelplankje. De wijnboer gaat beginnen met koken en legt een groot stuk vlees op de BBQ. Na enige tijd wordt het vlees geserveerd met een heerlijke kruidige saus, fijn gekruide aardappeltjes en wat salade. We genieten van de zonnestralen en het uitzicht; vandaag gelukkig geen regen. Helios was ons gunstig gestemd! Kortom, een mooie dag.
Het Nederlands Wijnbouwcentrum heeft regelmatig activiteiten: nu (rond augustus tot oktober) zeker met de aankomende oogst van de druiven. Een bezoek is niet alleen leuk in de zomer, maar ook in een ander jaargetijde. De wijnranken staan er telkens anders bij, in een ander stadium, en de wijn proeft altijd goed.
Tip: haal een “wijnwandeling” op (4 km, 8,5 km of 13 km) in de wijnwinkel van het Nederlands Wijnbouwcentrum en neem een proeverij na afloop van je tocht. Weet je het te plannen in een weekend? Dan is “Proef Groesbeek” een aanrader: op het moment van schrijven wordt dit doorgaans elke zaterdag- en zondagmiddag georganiseerd.
De verschillende wijnwandelingen en wijnfietstochten zijn ook hier te downloaden.